Trong thời gian gần đây, mẹ trầm cảm sau sinh trở thành một đề tài được nhiều người quan tâm khi tỷ kệ ngày càng tăng. Đặc biệt hậu quả của trầm cảm sau sinh gây ra không chỉ là tâm lý người mẹ. Chính vì vậy, hôm nay, thiết bị y tế Việt Mỹ sẽ cùng bạn tìm hiểu về vấn đề này!
Trường hợp mẹ trầm cảm sau sinh
Ba tuần sau khi sinh con đầu lòng, chị N.T.V (27 tuổi) trở nên ngại giao tiếp, hay khóc lóc vô cơ hoặc cáu gắt, có lần còn có ý định tự tử. Tại Bệnh viện tâm thần, chị được chẩn đoán trầm cảm sau sinh. Nguyên nhân được chẩn đoán là người bệnh hay lo âu và có cuộc sống hôn nhân không hạnh phúc.
Sau một tháng điều trị, bệnh tình của chị V đa thuyên giảm rõ rệt. Các bác sĩ cho biết, đây là một trong những bệnh nhân may mắn được phát hiện và điều trị kịp thời. Đa số trường hợp trầm cảm sau sinh được phát hiện muộn nên việc điều trị gặp nhiều khó khăn. Có trường hợp, bệnh nhân gây nguy hiểm cho tính mạng của chính mình và những người xung quanh.
Dấu hiệu trầm cảm sau sinh
Sau khi sinh con, phụ nữ thường có những thay đổi về cảm xúc và tâm lý như dể bị kích thích, lo âu, mất ngủ dù con không quấy khóc, khó tập trung chú ý… Các triệu chứng này xuất hiện khoảng 3 – 6 ngày sau sinh và kéo dài trong vài ngày. Nếu nó kéo dài hơn 10 ngày và ở mức độ nặng hơn, sản phụ được xem là mắc chứng trầm cảm sau sinh.
Nguyên nhân và tỷ lệ trầm cảm sau sinh
Theo một nghiên cứu mới đây, tỷ lệ trầm cảm sau sinh là hơn 5% sản phụ ở thành phố Hồ Chí Minh. Phần lớn sản phụ mắc trầm cảm sau sinh ở mức độ vừa (41%) và nặng (47%). Hơn 41% bệnh nhân có ý nghĩ hay hành vi tự tử.
Nghiên cứu này cũng phát hiện các yếu tố nguy cơ dẫn đến trầm cảm sau sinh bao gồm:
- Mối quan hệ vợ chồng không tốt đẹp (60%).
- Có tiền căn lo âu hoặc mất ngủ hoặc cả hai (30%).
- Có thói quen dùng rượu hoặc thuốc lá hoặc cả hai (29%).
- Không có ai để tâm sự (22%).
- Sinh khó (18%).
- Gặp khó khăn khi cho con bú (17%).
- Phải tự chăm sóc bản thân sau sinh (11%).
- Sinh con không được khỏe mạnh (11%).
- Không nhận được sự giúp đỡ nào trong việc chăm sóc bé ban đêm (10%).
Nguyên nhân bị trầm cảm sau sinh chưa được xác định. Nhiều người cho rằng bệnh lý này liên quan đến di truyền, sinh học và tâm lý xã hội. Một nguyên nhân khác được cho rằng dẫn đến trầm cảm sau sinh chính là sự thay đổi hormon trong thời gian mang thai và sau sinh.
Triệu chứng mẹ bị trầm cảm sau sinh
Trầm cảm sau sinh có những triệu chứng sau:
- Dễ kích thích, mất ngủ, nản chí, bất lực, lo âu về việc chăm sóc con.
- Thậm chí sản phụ không thích đứa con của chính mình.
- Một số bệnh nhân hoang tưởng như nghĩ là con mình sẽ có một số phận bi thảm.
- Một số bệnh nhân có ảo giác, ảo thanh như nghe một giọng nói bắt mình phải làm điều đó. Với trường hợp này, người mẹ có thể giết chết con mà không hay biết.
Các triệu chứng trầm cảm sau sinh không dễ phát hiện vì bệnh nhân và nhiều bác sĩ thiếu hiểu biết về căn bệnh này. Bên cạnh đó, nhiều gia đình có mặc cảm xấu hổ, sợ người xung quanh biết nhà mình có “người điên” nên giấu kín, đến khi bệnh nhân đã mắc bệnh nặng mới đưa đi khám. Vì vậy, phần lớn bệnh nhân được phát hiện muộn, quá trình điều trị cũng kéo dài và gặp khó khăn hơn.
Phòng tránh bệnh trầm cảm sau sinh
Để phòng tránh bệnh trầm cảm sau sinh, các thành viên trong gia đình cần tạo một bầu không khí vui tươi, chan hòa tình cảm cho sản phụ, tránh gây ra những tổn thương tâm lý.
Ngoài ra, gia đình nên quan tâm kỹ đến sản phụ trong những ngày đầu sau sinh. Nếu thấy họ có biểu hiện buồn rầu, chán nản thì gia đình cần đưa sản phụ đi khám bác sĩ chuyên khoa ngay.
Số người mẹ trầm cảm sau sinh đang tăng dần và ngày càng nhiều trường hợp được phát hiện. Tuy nhiên việc phòng bệnh trầm cảm sẽ giúp hạn chế tình trạng này. Chính vì vậy, các gia đình hãy tạo không khí tình cảm, thể hiện sự quan tâm hợp lý với sản phụ để ngăn ngừa trường hợp đáng tiếc xảy ra.