Nhiều người chỉ biết đến cao huyết áp như một loại bệnh chung chung mà không hề biết bệnh này cũng được chia làm nhiều loại với các giai đoạn bệnh và theo y học hiện đại, y học cổ truyền. Bài viết sau đây của imedicare.vn sẽ giúp bạn tìm hiểu cụ thể cách phân loại bệnh cao huyết áp này.
Các cách phân loại bệnh cao huyết áp
1. Theo y học hiện đại
Phân loại theo y học hiện đại, bệnh cao huyết áp được chia làm 2 loại:
- Cao huyết áp nguyên phát: để chỉ loại cao huyết áp không rõ nguyên nhân, có thể do bẩm sinh. Loại này chiếm 85% – 90% trong số những người mắc cao huyết áp.
- Cao huyết áp thứ phát: để chỉ loại cao huyết áp có sau một chứng bệnh nào đó. Bạn có thể bắt gặp người mắc cao huyết áp sau khi bị: viêm cầu thận, viêm bể thận, u thận, lao thận, bệnh nội tiết, phì đại thượng thận bẩm sinh, hẹp động mạch chủ, nhiễm độc thai nghén, tinh thần căng thẳng…
2. Theo Y học cổ truyền
Y học cổ truyền coi bệnh cao huyết áp là bệnh thuộc chứng huyễn vựng, đầu thống, can dương thượng cường. Căn cứ vào bệnh trạng, y học cổ truyền phân thành các loại hình:
-
Can nhiệt (can dương thượng cang):
Người bệnh có các triệu chứng đau đầu, căng đầu, hoa mắt, mắt đỏ , tai ù, môi miệng khô đắng, chân tay hay co rút, tê bì, đầu lưỡi đỏ, rêu trắng hoặc hơi vàng, mất ngủ, lòng bàn tay chân nóng, mạch huyền.
-
Đàm hỏa nội thịnh (đàm thấp):
Người bệnh biểu hiện: mắt mờ, đầu căng, đau đầu, ngực sườn đầy tức, mắt đỏ, miệng khô đắng, đờm dính quánh, rêu lưỡi vàng dầy, đàu lưỡi đỏ, hay lợm giọng, thường gặp ở người béo, cholesterol cao.
-
Âm hư dương thịnh:
Người bệnh có biểu hiện: hoa mắt, chóng mặt, đầu nặng, chân bước không thật, tai ù, phiền não, dễ cáu gắt, chân tay tê bì, chất lưỡi đỏ, rêu trắng, mỏng, mạch huyền.
-
Can thận âm hư:
Bệnh nhân có triệu chứng thường là: nhức đầu, hoa mắt, ù tai, hay hoảng hốt, dễ sợ hãi, mắt đỏ, miệng khô, chất lưỡi đỏ, it rêu. Lưng đau, mỏi gối, di tinh. Hay ngủ mê, mạch huyền, tế, xác, thường gặp ở người già bị xơ cứng động mạch.
-
Thể tâm tỳ hư:
Bệnh nhân có triệu chứng: hoa mắt, đau đầu, da khô, kém ăn, kém ngủ, phân nát, rêu lưỡi mỏng, mạch huyền tế. Thường là người cao tuổi bị viêm loét dạ dày tá tràng.
-
Thể âm dương lưỡng hư:
Bệnh nhân có biểu hiện: chóng mặt, đau đầu, sắc mặt trắng bệch. Chân tay lạnh, mềm yếu cơ thể, cơ teo nhẽo, tiểu đêm nhiều lần, liệt dương hoạt tinh. Người sợ lanh, luôn phiền muộn, lưỡi khô, lưỡi bóng hơi hồng, mạch trầm, tế.
3. Theo giai đoạn bệnh
Năm 1978, báo cáo kỹ thuật số 628 Tổ chức Y tế Thế giới đã công bố cách phân loại cao huyết áp dựa trên mức độ nặng nhẹ của các tổn thương hay biến chứng do cao huyết áp gây ra thành 3 giai đoạn:
- Giai đoạn 1: Không có dấu hiệu tổn thương thực thể nào, chỉ khi đo có cao huyết áp mà thôi.
- Giai đoạn 2: Bệnh nhân có ít nhất 1 trong các dấu hiệu tổn thương thực thể sau:
+ Dày tâm thất trái khi X quang, điện tim, siêu âm.
+ Hẹp lan rộng hay khu trú các động mạch võng mạc mắt.
+ Protein niệu và Creatinin huyết tương tăng nhẹ.
- Giai đoạn 3: Bệnh nhân bị tổn thương ở các cơ quan: Suy thất trái của tim. Não bị xuất huyết não, tiểu não hay thân não, bệnh não do tăng huyết áp. Mắt có xuất huyết hoặc xuất tiết võng mạc, có thể có phù gai thị. Ngoài ra, bệnh nhân có thể có cơn đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim, huyết khối động mạch trong sọ gây nhũn não, phình tắc động mạch, suy thận.
Phương pháp này giúp đánh giá hợp lý về mặt tổn thương, phân loại rõ ràng rành mạch, dễ áp dụng. Tuy nhiên, người bệnh cần được đánh giá chính xác các tổn thương qua máy móc, xét nghiệm.
Phân loại bệnh cao huyết áp chính xác sẽ giúp bác sĩ có hướng điều trị đúng đắn và hiệu quả hơn cho bệnh nhân. Với bài viết này, thiết bị y tế Việt Mỹ hy vọng người bệnh sẽ hiểu rõ hơn tình trạng bệnh của mình.
Xem thêm: Máy đo huyết áp nhập khẩu