Bệnh paget xương là một dạng bệnh viêm xương biến dạng phổ biến trên thế giới và còn khá mới mẻ tại Việt Nam. Các triệu chứng của bệnh ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và chất lượng của sống của người bệnh. Paget xương nếu không được điều trị tốt sẽ dẫn đến các biến chứng rất nguy hiểm với hệ xương khớp.
Danh mục
Bệnh paget xương là gì?
Theo các nghiên cứu y học hiện đại, paget xương còn được gọi là viêm xương biến dạng, là một loại bệnh lý về xương khớp thường gặp ở nam giới trong độ tuổi trung niên trở lên. Nguyên nhân là do rối loạn giữa duy trì và phục hồi xương dẫn đến hình thành một tổ chức xương mới có cấu tạo bất thường.
Có nghĩa là, thông thường xương liên tục bị phân hủy và tái tạo nhưng vẫn duy trì cấu trúc xương cũ. Trong một số trường hợp, quá trình phân hủy xương cũ và thay thế xương mới bị rối loạn, khiến tốc độ hình thành xương mới chậm hơn so với tốc độ hủy xương khiến cấu trúc khung xương bất thường, mỏng và dễ gãy hơn.
Chính sự bất thường của cấu trúc khung xương mới hình thành được gọi là paget xương. Bất kì bộ phận xương nào trong cơ thể đều có thể gặp phải tình trạng này, đặc biệt nhất là xương sọ, xương chân, xương chậu, cột sống và xương đòn. Đây cũng chính là những xương quan trọng, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe
Nguyên nhân nào gây ra bệnh paget xương?
Hiện nay, y học hiện đại vẫn chưa xác định được chính xác nguyên nhân gây ra tình trạng bệnh paget xương. Nhưng các nhà khoa học cũng chỉ ra một số nguyên nhân gây bệnh là:
Do xương bị nhiễm virus:
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng có một số trường hợp mắc bệnh đều do tế bào xương bị nhiễm virus trong một khoảng thời gian dài, khiến khớp xương bị tác động, viêm nhiễm, tổn thương và biến dạng.
Do di truyền:
Yếu tố di truyền cũng có thể gây paget xương. Trong gia đình có người thân, gần huyết thống mắc bệnh paget xương thì sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao.
Tuổi tác, giới tính:
Các yếu tố về tuổi tác, giới tính cũng có thể gây ra bệnh. Các thống kê cho thấy, nam giới có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn nữ giới và bắt đầu bước sang độ tuổi 40 trở lên nguy cơ mắc paget xương sẽ càng cao hơn.
Các triệu chứng của bệnh Paget xương
Bệnh Paget xương thường không có những triệu chứng rõ ràng, một số ít người có thể sẽ gặp phải các triệu chứng đau trong xương khớp và biến dạng xương tùy theo vị trí xương bị ảnh hưởng:
– Xương sọ: nhức đầu, mất thính giác, sọ có chiều hướng to ra với hàm dưới nhô ra phía trước.
– Cột sống: rối loạn chuyển hóa xương chậu có thể khiến các rễ thần kinh bị chèn ép gây đau và tê rần ở cánh tay hoặc cẳng chân. Ngoài ra, cột sốt bị biến dạng có thể làm lưng bị gù.
– Đau xương chậu: paget xương này thường gây đau hông, khung chậu giãn rộng.
– Đau chân: xương chày, xương đùi yếu nên có thể bị cong vẹo, ảnh hưởng gây đau khớp, viêm khớp ở hông hay đầu gối.
Người bệnh thường đau nhiều vào ban đêm và đau khớp gần xương bị paget xương, sau một chấn thương nhỏ cũng có thể làm gãy xương.
Biến chứng nguy hiểm của bệnh paget xương
Bệnh paget xương phát triển chậm, trong thời gian đầu bệnh gần như không có biểu hiện gì, không gây ảnh hưởng đến cuộc sống của người bệnh. Tuy nhiên nếu không kiểm tra và điều trị sớm, bệnh sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, tác động trực tiếp đến sức khỏe. Có thể kể đến như:
- Tổn thương dây thần kinh: Vùng cấu trúc xương biến dạng có thể chèn ép lên các dây thần kinh xung quanh dẫn đến tình trạng tê nhức ở khớp. Nếu bị bệnh ở xương sọ có thể làm mất hoàn toàn thính giác.
- Gãy xương: Các xương bị paget xương thường rất yếu, mỏng và dễ bị tổn thương, chỉ cần một tác động rất nhỏ cũng có thể dẫn tới gãy xương.
- Dễ chảy máu: Sự thay đổi và biến dạng của xương kéo theo các mạch máu cũng bị biến dạng dẫn đến dễ bị chảy máu nếu tiến hành phẫu thuật.
- Viêm xương khớp: Xương bị biến dạng và thay đổi cấu trúc làm tăng nguy cơ viêm khớp.
- Suy tim: Những người bị bệnh tim nếu mắc thêm paget xương sẽ có thể dẫn tới suy tim.
- Ung thư xương: Biến chứng này hiếm gặp nhưng rất nguy hiểm, tỉ lệ tử vong cao.
Chuẩn đoán điều trị bệnh paget xương:
Bệnh paget xương có thể chữa khỏi và ngăn ngừa được các biến chứng nguy hiểm nếu như được phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Tuy nhiên, các triệu chứng ban đầu của bệnh thường không rõ ràng, hầu hết các trường hợp đều không thể phát hiện bệnh sớm trừ khi tiến hành kiểm tra, làm các xét nghiệm chẩn đoán bệnh.
Một số xét nghiệm thường được sử dụng trong khám, kiểm tra tình trạng paget xương là:
- Chụp X-quang: Nhằm phát hiện các dấu hiệu bất thường về cấu trúc xương
- Scan xương: Sử dụng các chất phóng xạ tiêm vào cơ thể để phát hiện những vùng xương bị tổn thương, ảnh hưởng.
- Thử nghiệm: Kiểm tra mức phosphatase kiềm trong máu để biết rõ được sự hoạt động của tạo cốt bào hoặc hydroxyproline cho thấy rõ nhất quá trình hoạt động của hủy cốt bào.
Dựa trên kết quả làm các xét nghiệm, chẩn đoán, bác sĩ sẽ xác định rõ tình trạng bệnh, mức độ ảnh hưởng cũng như có phương pháp điều trị, xử lý kịp thời, hạn chế tối đa sự phát triển và những biến chứng của bệnh
Phương pháp điều trị paget xương được sử dụng hiện nay là điều trị nội khoa và ngoại khoa. Tùy vào kết quả kiểm tra xét nghiệm về mức độ ảnh hưởng cũng như tình trạng của bệnh, bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp và đưa ra phác đồ phù hợp.
Điều trị bệnh Paget xương
Trường hợp bệnh nhân không có những triệu chứng lâm sàng hoặc biến chứng mà chỉ phát hiện trên Xquang thì được theo dõi định kỳ mà không cần phải điều trị. Tuy nhiên, nếu người bệnh đau nhiều và khi xét nghiệm thấy mức phosphatase kiềm trong máu cao, bệnh tiến triển nhanh và gây ảnh hưởng lớn đến cơ thể thì được điều trị để ngăn ngừa biến chứng.
Điều trị bằng thuốc:
– Thuốc loãng xương bisphosphonate : phổ biến là Alendronate, Risedronat, Ibandronate, Zoledronic, Pamidronate.
Thuốc có hai dạng uống và tiêm đều có những tác dụng phụ kèm theo. Tùy theo tình trạng bệnh nhân mà bác sĩ sẽ chỉ định liều lượng và cách sử dụng phù hợp.
– Thuốc tiêm Calcitonin : một dạng hormone tự nhiên có tác động đến việc trao đổi canxi xương, tuy nhiên thuốc này có thể gây ra các phản ứng phụ là buồn nôn, mặt đỏ bừng hoặc kích ứng khi tiêm thuốc.
– Thuốc giảm đau, chống viêm: người bệnh có thể được điều trị triệu chứng bằng các thuốc Aspirin, thuốc chống viêm giảm đau khác (AINS), thuốc tăng đồng hóa, Vitamin D,…
Điều trị ngoại khoa bằng phẫu thuật:
Khi bệnh gây ra những biến chứng nặng, việc phẫu thuật sẽ giúp chữa lành những vết nứt, sửa chữa các khớp bị viêm nặng, tổ chức lại những xương bị biến dạng do paget xương hoặc giảm chèn ép vào các dây thần kinh.
Bệnh paget xương thường dễ gặp ở người lớn tuổi và gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe. Vì vậy, tìm hiểu về bệnh paget xương để nhận biết được đâu là nguyên nhân gây bệnh và các triệu chứng của bệnh như thế nào sẽ giúp người bệnh phòng ngừa và có phương pháp điều trị kịp thời, tránh khỏi những biến chứng nguy hiểm và chăm sóc sức khỏe bản thân tốt nhất.
Phòng bệnh paget xương
Để phòng tránh cũng hạn chế tốt nhất tiến triển của bệnh và các ảnh hưởng tới sức khỏe, đời sống, người bệnh cần có thói quen sinh hoạt, chế độ ăn uống, tập luyện khoa học và điều độ. Cụ thể là:
– Hạn chế té ngã, va chạm đến xương: Không nên để các khớp xương bị tổn thương do té ngã, va chạm, bởi những tổn thương ở xương sẽ rất dễ hình thanh biến dạng và khiến bệnh tiến triển nguy hiểm hơn.
– Chế độ ăn uống khoa học: bổ sung đầy đủ những dưỡng chất cần thiết để cơ thể khỏe mạnh và hấp thu tốt nhất canxi giúp xương chắc khỏe. Thường xuyên ăn các thực phẩm giàu canxi, vitamin D, khoáng chất tốt cho xương, cũng nên bổ sung một số loại thuốc chống loãng xương khi bước sang tuổi trung niên.
-Tập luyện thể dục thường xuyên: Người trung niên có nguy cơ mắc bệnh paget xương cao, nên chọn cho mình một môn thể dục để rèn luyện, vận động thường xuyên. Nên chọn các môn vận động nhẹ nhàng để duy trì sức khỏe và không gây ảnh hưởng đến xương khớp
Do các triệu chứng của bệnh paget xương thường không rõ ràng nên người bệnh cần chủ động đi khám và kiểm tra sức khỏe thường xuyên để sớm phát hiện, ngăn ngừa sự phát triển của bệnh. Paget xương có thể được điều trị tốt, giảm bớt các biến chứng nguy hiểm nếu như được phát hiện kịp thời và điều trị đúng cách.
