Bệnh lý cột sống huyết thanh âm tính không phải là một bệnh mà là thuật ngữ y học chỉ một nhóm bệnh. Vậy nhóm bệnh này gồm những bệnh nào? Có cách điều trị không? Bài viết sau đây sẽ cùng bạn tìm hiểu.
Bệnh lý cột sống huyết thanh âm tính là gì?
Bệnh lý cột sống huyết thanh âm tính có tên khoa học là Seronegative spondyloarthropaties. Từ này dùng để chỉ một nhóm bệnh viêm đốt sống, viêm khớp có liên quan đến nhiều cơ quan.
Khái niệm bệnh lý cột sống thể huyết thanh âm tính được Wright và Moll nêu ra vào năm 1964, dựa trên hội chứng Reiter/ viêm khớp phản ứng, bệnh viêm khớp vẩy nến, bệnh khớp trong các bệnh lý tiêu hóa: viêm đại trực tràng chảy máu, bệnh Crohn… bệnh lý cột sống không xác định, bệnh viêm khớp thiếu niên thể viêm cột sống dính khớp.
Triệu chứng
Nhóm bệnh lý cột sống huyết thanh âm tính có một số đặc điểm lâm sàng và xét nghiệm đặc trưng như: viêm đốt sống, viêm khớp cùng chậu, tổn thương ngoại biên, viêm phần mềm cạnh khớp, tổn thương ngoài khớp (da, niêm mạc, móng, mắt…).
Nhóm bệnh lý cột sống thể huyết thanh âm tính là một nhóm bệnh xương khớp thường gặp chiếm tỷ lệ 15.4% trong các bệnh nhân điều trị nội trú tại khoa cơ xương khớp của bệnh viện Bạch Mai. Đây là nhóm bệnh chủ yếu gặp ở người trẻ tuổi với 80% bệnh nhân mắc bệnh dưới 40 tuổi. Tỷ lệ mắc bệnh gặp ở nam giới là 60%. Bệnh tiến triển kéo dài, có các đợt cấp tính nếu người bệnh không được chẩn đoán và điểu trị sớm sẽ dẫn đến các hậu quả nặng nề về chức năng vận động khớp, cột sống, khả năng lao động. Ngoài ra, bệnh lý cột sống huyết thanh âm tính là một trong những nguyên nhân gây tàn phế hay gặp nhất trong các bệnh lý xương khớp.
Cơ chế sinh bệnh
Nhóm bệnh bệnh lý cột sống huyết thanh âm tính có mối liên quan chặt chẽ (khoảng 30 – 85%) với kháng nguyên bạch cầu HLA-B27 của hệ thống hòa hợp tổ chức (MHC: major histocompatibility complex). Tuy nhiên, yếu tố gen không phải là nhân tố quyết định bệnh. Cơ chế bệnh sinh của nhóm bệnh lý cột sống huyết thanh âm tính chưa được biết rõ. Hiện nay, có 3 giả thuyết về cơ chế bệnh sinh được nhiều tác giả công nhận nhất:
- Giả thuyết 1: Bệnh lý cột sống là một bệnh trung gian miễn dịch do sự có mặt của các kháng nguyên, kháng thể trong dịch khớp và màng hoạt dịch bệnh nhân, và sự tồn tại của các kháng nguyên này được coi là một trong những nguyên nhân gây bệnh.
- Giả thuyết 2: Vai trò của HA-B27 trong quá trình phát sinh và phát triển của bệnh.
- Giả thuyết 3: Vai trò của một số vi khuẩn: Sallmonella, Chlamydia trachomatis, Yersinia…
Chẩn đoán bệnh lý cột sống huyết thanh âm tính
Trong nhóm bệnh lý cột sống, bệnh viêm cột sống dính khớp và viêm khớp phản ứng là 2 bệnh hay gặp nhất chiếm tỷ lệ 80 – 90% bệnh nhân.
Hiện nay, tiêu chuẩn chẩn đoán nhóm bệnh lý cột sống của Amor (1970) đã được thay thế bằng tiêu chuẩn chẩn đoán của nhóm nghiên cứu bệnh lý cộ sống châu Âu (1990). Tiêu chuẩn này phù hợp với lâm sàng và có độ nhạy, độ đặc hiệu cao. Tiêu chuẩn chẩn đoán của nhóm bệnh lý cột sống huyết thanh âm tính gồm có:
- Đau, viêm đốt sống.
Hoặc 2. Viêm màng hoạt dịch khớp (chủ yếu là khớp ở chi dưới và không đối xứng).
Có kèm theo một trong các hội chứng sau: Có tiền sử gia đình các bệnh:
- Viêm cột sống dính khớp.
- Viêm khớp vẩy nến.
- Bệnh lý ruột, đau vùng chậu hông.
- Bệnh lý phần mềm quan khớp
- Viêm khớp cùng chậu.
- Viêm niệu đạo sinh dục.
Tuy nhiên, đối với bệnh viêm cột sống dính khớp, hội chứng Reiter có tiêu chuẩn riêng biệt theo tiêu chuẩn của hội Thấp khớp học Mỹ (ACR).
Điều trị bệnh lý cột sống huyết thanh âm tính
Nguyên tắc điều trị chung cho nhóm bệnh lý cột sống thể huyết thanh âm tính:
- Điều trị bảo toàn, duy trì chức năng vận động khớp: vận động khớp, thể dục liệu pháp…
- Điều trị chống viêm, giảm đau: sử dụng các thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) hợp lý, an toàn và hiệu quả.
- Điều trị phục hồi chức năng và phẫu thuật chỉnh hình khớp:
+ Sử dụng các phương pháp điều trị lý liệu pháp phục hồi chức năng thích hợp với từng giai đoạn bệnh, điều kiện sức khỏe của bệnh nhân.
+ Tiến hành phẫu thuật chỉnh hình khớp hoặc thay khớp nhân tạo khi cần thiết.
- Hướng dẫn, giáo dục bệnh nhân hiểu biết về bệnh cũng như trong điều trị bệnh. Điều này cần có sự hợp tác liên hệ thường xuyên giữa bác sĩ, bệnh nhân và người nhà bệnh nhân trong suốt quá trình điều trị bệnh…. Đồng thời, tư vấn hướng nghiệp phù hợp với khả năng vận động và tình trạng sức khỏe của người bệnh.
Trên đây là những thông tin về nhóm benh ly cot song huyet thanh am tinh. Trong các bài viết theo, iMedicare sẽ chia sẻ với các bạn thông tin chi tiết về các bệnh thuộc nhóm bệnh lý cột sống huyết thanh âm tính cùng phương pháp điều trị. Bạn hãy đón xem nhé!