Bệnh nhồi máu cơ tim xảy ra khi một trong hai động mạch vành hoặc phân nhánh của nó bị tắc nghẽn một cách đột ngột khiến một phần của cơ tim không được cung cấp đầy đủ oxy. Cơn đau tim thường xảy ra trong vài tiếng, nhưng nếu tình trạng này kéo dài và không được điều trị kịp thời thì phần cơ tim bị thiếu oxy sẽ bị chết.
Triệu chứng của nhồi máu cơ tim
Có phải bạn vẫn thường xem trên truyền hình và nghĩ rằng những người bị nhồi máu cơ tim luôn bị đau tức ngực một cách đột ngột?
Tuy nhiên trên thực tế, các triệu chứng của nhồi máu cơ tim rất đa dạng và co thể biểu hiện khác nhau ở mỗi người. Dưới đây là những dấu hiệu nguy hiểm báo hiệu sự xuất hiện của cơn nhồi máu cơ tim:
Có cảm giác đau hoặc khó chịu ở ngực. Người bị nhồi máu cơ tim thường cảm thấy khó chịu ở giữa hoặc phía bên trái của ngực. Sự khó chịu này có thể kéo dài trong vòng một vài phút.
Đôi khi các cơn đau có thể biến mất trong chốc lát và sau đó quay trở lại. Người bệnh cũng có thể cảm thấy như ngực bị đè nén, tức ngực hoặc đau. Ngoài ra cũng có thể có thêm dấu hiệu khác như bị ợ nóng hoặc khó tiêu.
Khó chịu ở phần cơ thể bên trên. Cơn đau có thể lan tỏa đến một hoặc cả hai cánh tay, lưng, vai, cổ, hàm, hay phần bụng phía trên rốn.
Khó thở. Người bị nhồi máu cơ tim dôi khi chỉ có một triệu chứng duy nhất đó là khó thở, nó có thể xảy ra trước hoặc cùng lúc với cơn đau ngực. Người bệnh cũng có thể cảm thấy khó thở ngay cả khi nghỉ ngơi hoặc khi hỏa động thể chất nhẹ.
Triệu chứng khác. Người bị nhồi máu cơ tim cũng có thể có những triệu chứng sau:
– Toát mồ hôi lạnh
– Cảm thấy mệt mỏi bất thường mà không rõ lý do, đôi khi tình trạng này có thể kéo dài trong nhiều ngày liền (đặc biệt là ở nữ giới)
– Buồn nôn và ói mửa.
– Choáng váng hoặc bị chóng mặt đột ngột.
– Các triệu chứng cũ trở nên trầm trọng hoặc kéo dài hơn bình thường hoặc người bệnh cũng có thể xuất hiện các triệu chứng mới một cách đột ngột.
Nguyên nhân gây nhồi máu cơ tim
Đa số các cơn nhồi máu cơ tim là hậu quả của bệnh mạch vành, xảy ra do các chất béo, mỡ và các mảng vôi hóa hình thành ở động mạch vành theo thời gian. Các mảng bám này có thể bị vỡ ra, làm dòng máu lưu thông qua động mạch vành chậm lại và tắt nghẽn từ đó hình thành cục máu đông trên bề mặt các mảng bám. Nếu cục máu đông đủ lớn, nó có thể làm tắc nghẽn hoàn toàn dòng máu chảy qua động mạch vành.
Nhồi máu cơ tim cũng có thể gây ra bởi co thắt mạch vành ( co thắt mạch vành là tình trạng xảy ra khi một động mạch của tim bị co thắt tạm thời), tuy nhiên đây là nguyên nhân rất hiếm gặp. Tình trạng này có thể gây ra bởi một số vấn đề như: Uống cocaine; Căng thẳng về mặt cảm xúc hoặc gặp phải một nỗi đau nào đó; Tiếp xúc với thời tiết cực lạnh; Hút thuốc lá.
Một nghiên cứu gần đây cho thấy khi thành động mạch vành bị viêm sẽ làm cho các mảng xơ vữa dần dần tích tụ nhiều hơn, từ đó làm gia tăng nguy bị nhồi máu cơ tim.
Các yếu tố nguy cơ gây bệnh
Một số yếu tố có thể làm gia tăng nguy cơ bị nhồi máu cơ tim như: Cao huyết áp; Tăng cholesterol máu; Béo phì; Hút thuốc lá; Gia đình có người bị bệnh tim; Đái tháo đường; Công việc đòi hỏi phải ngồi nhiều; Căng thẳng cũng được cho rằng sẽ tăng nguy cơ gây bệnh, làm việc gắng sức và kích động mạch cũng có thể trở thành yếu tố khởi phát nhồi máu cơ tim.
Điều trị nhồi máu cơ tim
Việc điều trị sớm một cơn nhồi máu cơ tim có thể ngăn ngừa và giảm thiểu tổn thương cơ tim. Xử trí nhanh và ngay thời điểm có triệu chứng đầu tiên của nhồi máu cơ tim thì cơ hội cứu mang bệnh nhân càng cao.
Một số điều trị cụ thể có thể được bắt đầu ngay khi nghi ngờ có nhồi máu cơ tim, thậm chí trước cả khi chẩn đoán được xác định, bao gồm:
– Liệu pháp oxy
– Sử dụng Aspirin để giảm lưu lượng máu và ngăn ngừa tạo thêm huyết khối
– Nitroglycerin giúp giảm tải hoạt động tim và cải thiện dòng máu chảy qua động mạch vành.
– Điều trị triệu chứng đau ngực.
Khi đã chẩn đoán hoặc trong trường hợp bạn có nguy cơ rất cao bị nhồi máu cơ tim, bác sĩ sẽ bắt đầu điều trị giúp khôi phục máu đến tim kịp thời. Có hai phương pháp điều trị chủ yếu là sử dụng thuốc tan huyết khối và can thiệp động mạch vành qua da.
Sử dụng thuốc tan huyết khối
Các thuốc tan huyết khối được sử dụng để làm tan các cục máu đông đang làm tắc nghẽn động mạch vành. Để đạt hiệu quả tối ưu, những thuốc này phải được sử dụng trong vòng vài giờ từ khi khởi phát các triệu chứng nhồi máu cơ tim. Càng sử dụng thuốc tan huyết khối sớm càng tốt cho bệnh nhân.
Can thiệp động mạch vành qua da
Là một thủ thuật không cần phẫu thuật giúp tái thông các động mạch vành bị tắc nghẽn hoặc bị hẹp. Thủ thuật này còn được gọi là tái thông mạch vành.
Bên cạnh hai phương pháp điều trị chủ yếu ở trên thì còn có các phương pháp khác như dùng các loại thuốc và phẫu thuật bắc cầu động mạch vành để cấp cứu và điều trị cho người bị nhồi máu cơ tim.
Thực hiện lối sống lành mạnh
Không thể phòng ngừa hoàn toàn được cơn nhồi máu cơ tim, tuy nhiên, thực hiện một lối sống lành mạnh có thể làm giảm nguy cơ bị nhồi máu cơ tim.
Để có một trái tim khỏe mạnh, bạn cần có một chế độ ăn uống lành mạnh bao gồm nhiều trái cây, rau, ngũ cốc, các loại thịt nạc, thịt gia cầm, cá, đậu và các loại sản phẩm không có chất béo hoặc sữa ít béo hoặc sữa.
Nếu đang bị thừa cân hoặc béo phì, bạn hãy lên kế hoạch giảm cân hợp lý vì việc kiểm soát cân nặng có thể kiểm soát các yếu tố nguy cơ gây ra bệnh mạch vành và nhồi máu cơ tim. Hoạt động thể chất thường xuyên để cải thiện sức khỏe cũng như làm giảm nguy cơ mắc phải nhồi máu cơ tim.