Viêm tai giữa ở trẻ em là một căn bệnh phổ biến thường xảy ra ở trẻ nhỏ. Bệnh không chỉ làm cho bé bị đau, giảm khả năng nghe mà còn ảnh hưởng đến giấc ngủ ban đêm của bé. Mẹ đã hiểu rõ về căn bệnh này chưa? Hãy cùng iMediCare tham khảo bài viết dưới đây để hiểu rõ bệnh viêm tai giữa ở trẻ em nhé.
Viêm tai giữa là bệnh gì?
Tai được chia làm ba phần bao gồm: tai ngoài, tai giữa và tai trong. Trong tai có một ống nối tai giữa với cổ họng, được gọi là vòi nhĩ hay ống eustachian. Vòi nhĩ đảm nhận ba chức năng quan trọng:
- Thông hơi giúp giữ áp suất không khí ở tai giữa luôn cân bằng với áp suất không khí bên ngoài. Điều này lý giải vì sao khi bị viêm tai trẻ thường mất thăng bằng, nghiêng đầu sang một bên…
- Bảo vệ tai giữa khỏi áp lực âm thanh và ngăn chặn sự xâm nhập của dịch từ mũi, họng chảy vào tai giữa.
- Giúp tiêu dịch từ tai giữa chảy về họng.
Khi mủ hoặc chất lỏng tích tụ trong ống tai phía sau màng nhĩ sẽ gây đau đớn cho trẻ và dẫn đến nguy cơ bị điếc nhẹ, bệnh này đòi hỏi cha mẹ phải chú ý thật kỹ đến trẻ. Nếu bé bị ho hoặc sổ mũi rồi đột nhiên bị sốt từ 3 – 5 ngày rất có thể bé đã bị bệnh viêm. Nếu bị nhiễm trùng bé có thể bứt rứt ở tai và hay ngoáy tai. Nếu đang chập chững tập đi, bé có thể mất thăng bằng và trở nên vụng về hơn bình thường khi mắc căn bệnh này. Khi bị bệnh bé có thể cảm thấy đau khi bú hay ăn dặm. Khi cho trẻ bú, bé thường quay mặt đi hay dứt miệng ra khỏi núm vú dù bú bình hay bú sữa mẹ.
Nguyên nhân gây bệnh viêm tai giữa ở trẻ em?
Ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, vòi nhĩ ngắn hơn, rộng hơn và nằm ngang hơn so với người trưởng thành. Do đó, chất lỏng từ cổ họng và tai ngoài có chứa vi khuẩn dễ dàng đi qua ống vào tai giữa.
Trẻ bị viêm đường hô hấp dễ khiến vòi nhĩ bị tắc nghẽn, sưng viêm dẫn đến các chất dịch tiết ra bị mắc kẹt trong đó. Điều này tạo ra một môi trường ẩm ướt cho vi khuẩn và virus sinh sôi. Khi nhiễm trùng xảy ra, vòi nhĩ bị sưng mủ và tạo áp lực lên màng nhĩ khiến màng nhĩ phồng lên. Tai giữa viêm có thể khiến bé bị sốt khi cơ thể cố gắng kháng lại vi khuẩn hay virus gây bệnh. Loại bệnh này gọi là viêm tai giữa cấp.
Nhiễm trùng tai giữa rất phổ biến ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, đặc biệt là vào mùa đông. Đa phần các bé trong độ tuổi từ 6 – 18 tháng tuổi đều mắc bệnh.
Dấu hiệu và triệu chứng viêm tai giữa ở trẻ
Thực tế là rất khó nhận biết các triệu chứng ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Nguyên do là các bé chưa thể mô tả được về tình trạng bệnh của mình. Trẻ bị bệnh thường có các biểu hiện sau:
- Sốt có thể lên tới hơn 39 độ C
- Tỏ ra rất bứt rứt, khó chịu và thường khóc khi được đặt nằm xuống. Đây là dấu hiệu cho thấy bé đang bị đau do áp lực gia tăng ở tai khi bé nằm
- Tìm cách kéo tai hay cọ tai vào người bạn
- Khóc, trằn trọc, khó ngủ
- Không phản ứng với âm thanh
- Có dịch hoặc mủ chảy ra từ tai. Đây là dấu hiệu cho thấy màng nhĩ của bé đã bị vỡ do áp lực quá mức
- Các mảng dịch hoặc mủ đã khô đóng vảy xung quanh tai
- Mất thăng bằng, nghiêng đầu sang một bên
Cách chữa viêm tai giữa ở trẻ em
Khả năng nghe của bé phụ thuộc vào sự rung đúng nhịp của màng nhĩ và vùng tai giữa. Việc viêm tai tái đi tái lại sẽ làm tổn thương màng nhĩ cũng như khả năng rung của nó, điều này sẽ làm khả năng nghe của bé bị kém đi. Đó là lý do tại sao bệnh viêm tai giữa được xem là nghiêm trọng ở trẻ nhỏ, nhất là trong giai đoạn bé đang tập nói.
Việc thính lực bị giảm sút định kỳ như vậy sẽ làm hạn chế khả năng nói cũng như làm cho bé gặp phải một số vấn đề về ngôn ngữ ở bé và điều này sẽ ảnh hưởng đến việc học tập của bé sau này.
“Quan sát và chờ”
Khi bạn không biết mình nên làm gì thì việc nên làm là cho bé đến bác sĩ chuyên khoa để được khám và có hướng điều trị thích hợp. Bác sĩ sẽ kiểm tra màng nhĩ ở 2 tai và hệ hô hấp của bé để có thể chẩn đoán đúng bệnh và cho đúng thuốc.
Hầu hết các bệnh viêm tai từ nhẹ đến vừa sẽ hoàn toàn khỏi mà không cần điều trị kháng sinh. Chính vì vậy mà Viện Hàn Lâm Nhi Khoa Hoa Kỳ khuyến cáo các bác sĩ phương pháp tiếp cận bệnh là “Quan sát và Chờ”.
Quan sát ở đây có nghĩa là tập trung vào những biểu hiện của bé, xem bé có bị đau hơn không. Còn Chờ có nghĩa là bác sĩ sẽ không sử dụng kháng sinh ngay cho bé, ngay cả khi đã xác định được vùng tai giữa của bé có ứ dịch. Sau 2-3 ngày mà bệnh của bé không tiến triển, lúc này bác sĩ sẽ cân nhắc việc sử dụng kháng sinh cho bé.
Cách ngăn ngừa viêm tai giữa ở trẻ em
Hạn chế:
Cho con bạn tiếp xúc với những đứa trẻ mắc bệnh cảm lạnh.
Cho bé bú mẹ:
Sữa mẹ giúp tăng cường khả năng miễn dịch tự nhiên cho bé. Bạn không nên cho con bú bình vì khi bạn dốc bình, sữa có thể chạy vào ống Eustachian và làm tăng nguy cơ nhiễm trùng tai.
Nếu con bú sữa công thức:
Bạn hãy cho bé bú ở tư thế ngồi và nhớ giúp bé ợ hơi sau khi bú.
Nếu bé ở độ tuổi ăn dặm:
Bạn nên cho con ngồi để ăn thay vì cho bé nằm hoặc ôm bé trong lòng.
Đừng cho bé ngậm vú giả:
Nếu thật sự cần dùng, hãy chú ý thời gian không cho bé ngậm quá lâu.
Tuyệt đối tránh xa thuốc lá:
Không hút thuốc hoặc không cho phép bất cứ ai hút thuốc lá xung quanh bé, không đưa bé đến nơi có khói thuốc.
Tiêm vắc xin:
Kiểm tra xem bé đã chích ngừa phế cầu, vắc xin ngừa cúm hay chưa. Việc tiêm vắc xin có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh ở một số trẻ em.
Không đi nhà trẻ quá sớm:
Bạn hãy cố gắng không để bé phải đi nhà trẻ khi dưới 1 tuổi. Việc đi nhà trẻ quá sớm có thể khiến trẻ bị ho, khóc nhiều, bị cảm thường xuyên hơn, dễ dẫn đến viêm tai giữa ở trẻ em.
Trên đây là một vài bí quyết phòng bệnh và chăm sóc trẻ bị viêm tai giữa giúp bạn biết cách chăm con tốt hơn khi con bệnh. Đồng thời giúp các bà mẹ khác biết cách phòng bệnh cho trẻ tốt hơn!