Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng đủ đầy, quý giá cho trẻ nhỏ. Thế nhưng vì điều kiện đặc biệt mẹ không thể cho bé bú thì có nên cho bé uống sữa công thức hay không?
Danh mục
Có nên cho bé uống sữa công thức hay không?
Sữa mẹ là thức ăn tốt nhất cho trẻ. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, mẹ vì lý do gì đó mà không thể cho con bú sữa mẹ, như bị bệnh đang điều trị thuốc mà thuốc này có thể ảnh hưởng đến trẻ, hoặc trẻ bị bệnh buộc phải tách ra khỏi mẹ mà lúc đó mẹ chưa thể cho trẻ bú, thì trẻ cần được uống sữa mẹ khác hoặc sữa công thức theo chỉ định của bác sĩ và điều kiện của gia đình.
Sữa công thức có gây hại cho trẻ không?
Sữa công thức là sữa lấy từ loài vật khác, đa số là từ bò, dê và đậu nành. Các thành phần trong sữa công thức đều được các nhà nghiên cứu cố gắng làm để gần giống với sữa mẹ. Do đó, sữa công thức không gây hại đối với trẻ. Chỉ có một vài protein trong sữa công thức khác với protein trong sữa mẹ vì là loại khác nhau nên đạm khác nhau. Nhưng đa phần các trường hợp sữa công thức không gây ra tổn thương đường ruột cho trẻ.
Dị ứng đạm sữa công thức có nguy hiểm không?
Trong một số trường hợp đặc biệt trẻ có cơ địa dị ứng với protein trong sữa công thức, đường ruột của trẻ sẽ phản ứng lại khi được tiếp xúc với sữa công thức. Điều này là do hệ miễn dịch của trẻ nhận nhầm protein là tác nhân gây hại như là siêu vi hay vi khuẩn, do đó đường ruột sẽ chống lại sự xâm nhập này gây nên phản ứng viêm. Nó giống như phản ứng viêm do lây nhiễm siêu vi nhưng nhẹ hơn, không gây sốt, trẻ có bị tiêu chảy và đôi khi đi phân có máu. Người ta còn gọi là tình trạng dị ứng đạm sữa công thức.
Tuy nhiên, những trường hợp này đều là dị ứng muộn, nghĩa là nó xảy ra sau khi trẻ tiếp xúc với sữa công thức được một thời gian: có khi vài ngày, vài tuần, hoặc một, hai tháng sau mới có biểu hiện dị ứng. Dị ứng đạm sữa công thức không nghiêm trọng, thông thường qua 1 hay 3 tuổi trẻ sẽ quen dần và không còn biểu hiện dị ứng nữa. Do đó, đây chỉ là một phản ứng viêm chứ không phải tình trạng bị tổn thương niêm mạc ruột, nhung mao ruột hay gây ra “hở ruột” ở trẻ. Và không phải trẻ nào uống sữa công thức cũng bị dị ứng.
Những trường hợp nào không nên uống sữa công thức?
Tất nhiên, sữa công thức sẽ gây hại cho trẻ trong một số trường hợp đặc biệt trẻ bị dị ứng nặng (hay còn gọi là sốc phản vệ). Biểu hiện của tình trạng này là trẻ vừa uống sữa công thức vào trong một vài phút hay giờ đầu tiên là lập tức bị tím, khó thở, nôn ói… Và những trẻ này phải được bú sữa mẹ và không được tiếp xúc với sữa bò dưới bất cứ hình thức nào.
So sánh giữa trẻ uống sữa mẹ và sữa công thức
Những nghiên cứu cho thấy rằng trẻ bú mẹ sẽ giảm nguy cơ mắc bệnh nhiễm trùng tiêu hóa hay hô hấp hay các bệnh dị ứng so với bé bú sữa công thức. Mặt khác, sữa mẹ cũng dễ tiêu hóa hơn và dễ tống xuất từ dạ dày xuống ruột non hơn (tức dễ tiêu hơn) sữa công thức. Thành phần các chất trong sữa mẹ cũng phù hợp với đường ruột của bé hơn sữa công thức, ví dụ tỷ lệ canxi/phospho trong sữa mẹ phù hợp với sự hấp thụ qua ruột của bé hơn sữa bò, nhưng tỷ lệ giữa sắt và canxi của sữa mẹ lại giúp bé dễ hấp thụ sắt hơn so với sữa bò (do đó bé bú mẹ ít có nguy cơ bị thiếu sắt hơn bé bú sữa công thức).
Làm thế nào để tăng cường sữa mẹ?
Sữa công thức không xấu, nhưng nếu có thể mẹ hãy cho bé bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời và duy trì tối thiểu 2 năm, theo khuyến cáo của y tế. Để làm được điều đó rất khó. Bởi sau 6 tháng mẹ phải đi làm, hay đi xa nên không thể cho bé bú mẹ trực tiếp được nữa.
Biện pháp là mẹ có thể dùng máy hút sữa điện để hút sữa, kích sữa, trữ sữa cho con, giúp con được bú sữa mẹ duy trì đến năm 2 tuổi.
Trên đây chúng tôi đã giải đáp các bà mẹ về câu hỏi “Có nên cho bé uống sữa công thức hay không?”. Chúc các mẹ luôn khỏe mạnh và duy trì sữa mẹ lâu nhất cho các con.
